Montaż okna dachowego to inwestycja, która wpływa na komfort użytkowania poddasza, poprawia wentylację i doświetlenie pomieszczeń. Wybór odpowiedniego okna dachowego jest kluczowy, aby zapewnić optymalną funkcjonalność, estetykę oraz energooszczędność. W tym artykule przedstawiamy najważniejsze parametry, na które warto zwrócić uwagę podczas zakupu okna dachowego.
Rozmiar okna
Pierwszym krokiem przy wyborze okna dachowego jest dobór odpowiedniego rozmiaru. Powinno ono pasować do wymiarów dachu oraz zapewniać wystarczającą ilość światła w pomieszczeniu. Warto pamiętać, że okno dachowe nie powinno zajmować zbyt dużej części dachu, aby nie wpłynąć na jego stabilność i estetykę.
Zaleca się, aby powierzchnia okna stanowiła co najmniej 10-20% powierzchni poddasza, aby zapewnić odpowiednie doświetlenie. Wybierając rozmiar, warto również uwzględnić wysokość pomieszczenia oraz jego przeznaczenie. W sypialniach czy pokojach dziennych lepiej sprawdzą się większe okna, podczas gdy w małych pomieszczeniach wystarczą mniejsze modele.
Materiały z jakich wykonane są okna dachowe
Ramy okien dachowych są najczęściej produkowane z trzech materiałów:
- Drewno – naturalny materiał, który charakteryzuje się dobrą izolacyjnością termiczną i akustyczną. Okna drewniane są estetyczne i pasują do klasycznych aranżacji. Z kolei drewno wymaga regularnej konserwacji, aby zapobiec zniszczeniu pod wpływem wilgoci.
- PVC – okna z PVC są odporne na wilgoć, łatwe w utrzymaniu i wymagają minimalnej konserwacji. Są także często tańsze niż modele drewniane, ale mogą mieć nieco gorsze właściwości izolacyjne.
- Aluminium – okna aluminiowe są lekkie, trwałe i odporne na warunki atmosferyczne. Wykazują się jednak gorszą izolacyjnością termiczną niż drewno czy PVC, dlatego często mają wbudowaną wkładkę termiczną.
Wybór materiału zależy od preferencji estetycznych oraz wymagań dotyczących trwałości i izolacyjności.
Izolacyjność termiczna
Izolacyjność termiczna to jeden z najważniejszych parametrów okna dachowego, który wpływa na komfort cieplny pomieszczeń oraz na wysokość rachunków za ogrzewanie. Okno dachowe powinno posiadać niski współczynnik przenikania ciepła (U), który informuje o tym, jak dobrze okno zatrzymuje ciepło w pomieszczeniu.
Dobre okna dachowe mają współczynnik U na poziomie 1,1 W/m²K lub niższym, co zapewnia lepszą izolację termiczną. Okna o niższej wartości U skuteczniej zatrzymują ciepło, co pozwala na oszczędności energetyczne.
Izolacyjność akustyczna
Jeśli Twoje poddasze znajduje się w pobliżu ruchliwych ulic, lotnisk lub innych źródeł hałasu, ważnym parametrem będzie izolacyjność akustyczna. Okna dachowe powinny posiadać odpowiednią grubość szyb oraz szczelność, aby skutecznie tłumić hałas z zewnątrz.
Nowoczesne okna dachowe posiadają szyby o podwyższonej izolacyjności akustycznej, co pozwala na znaczne ograniczenie hałasu, zwłaszcza w dużych miastach.
Rodzaj szyby
Wybór odpowiednich szyb ma duży wpływ na właściwości okna dachowego. Okna wyposażone w podwójne lub potrójne szyby zapewniają lepszą izolację termiczną i akustyczną. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na:
- Szyby antywłamaniowe – zabezpieczają przed włamaniami i zwiększają bezpieczeństwo,
- Szyby przeciwsłoneczne – redukują ilość ciepła docierającego do wnętrza, co jest istotne w upalne dni,
- Szyby samoczyszczące – ułatwiają utrzymanie okna w czystości dzięki specjalnej powłoce, która rozkłada brud pod wpływem promieni UV.
Wentylacja
Wentylacja jest kluczowa w przypadku okien dachowych, zwłaszcza na poddaszu, gdzie utrzymanie odpowiedniej jakości powietrza bywa problematyczne. Okna z nawiewnikiem pozwalają na stały dopływ świeżego powietrza do pomieszczenia, co poprawia wentylację i zapobiega kondensacji pary wodnej na szybach.
Niektóre okna dachowe mają również wbudowane systemy wentylacyjne, które umożliwiają precyzyjne sterowanie ilością wpuszczanego powietrza. To ważna funkcja, szczególnie w przypadku pomieszczeń, gdzie wilgotność powietrza jest wyższa, jak łazienki czy kuchnie.
Rodzaj otwierania
Okna dachowe mogą mieć różne mechanizmy otwierania, które wpływają na komfort użytkowania. Najczęściej spotykane to:
- obrotowe – najpopularniejszy model, którego skrzydło umieszczone jest w połowie wysokości ramy okna
- wysokoosiowe – oś obrotu znajduje się powyżej połowy wysokości okna
- o podwyższonej osi obrotu z naświetleniem dolnym – w jednej ościeżnicy takiego okna dachowego, umieszczone są dwa skrzydła
- balkonowe – okno dachowe złożone z dwóch skrzydeł, które po otwarciu tworzą balkon
- uchylno-obrotowe – posiada dwie oddzielone od siebie funkcje otwierania skrzydła: uchylną oraz obrotową
- panoramiczne – jego cechą charakterystyczną jest duży rozmiar
- do zespoleń – montowane w ścianie pionowej (kolankowej) w zespoleniu z oknem dachowym
- wyłazowe – o konstrukcji klapowej, zapewniające łatwe i bezpiecznie wyjście na dach
Wybór zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji użytkowników.
Cena
Cena okna dachowego zależy od wielu czynników, takich jak materiał ramy, rodzaj szyby, właściwości izolacyjne i dodatkowe funkcje (np. systemy wentylacyjne, funkcje przeciwsłoneczne). Ważne jest, aby dobrać okno w odpowiedniej cenie, które spełnia wszystkie wymagania, ale także mieści się w budżecie.Typ okna dachowego
Rodzaj otwierania
Jedną z cech, która wpływa na funkcjonalność okna dachowego jest rodzaj otwierania okna dachowego. Powinien on być dostosowany do użytkowników.
Okna z otwieraniem górnym idealnie sprawdzą się gdy są one zamontowane dosyć nisko. Uchwyt na górze daje niesamowity komfort użytkowania. Pod takim oknem można postawić bez problemu łóżko, biurko czy inny mebel i nie będzie z nim kolidowało. Jest to dodatkowe zabezpieczenie przed dziećmi, które najzwyczajniej nie dosięgną do uchwytu umieszczonego wysoko.
Gdy okno umieszczone jest wysoko, zdecydowanie bardziej sprawdzi się klamka umieszczona na dole skrzydła. Nie trzeba wtedy stawać na palcach czy sięgać wysoko w górę aby złapać za uchwyt, tylko okno można otworzyć za pomocą wygodnej klamki.
Klamka może być również umieszczona z boku, w połowie skrzydła. Jest to rozwiązanie stosowane w przypadku wyłazów dachowych otwieranych na prawo lub na lewo.
Ilość szyb (Pakiet szybowy)
Hermetyczne połączenie dwóch lub więcej tafli szkła oddzielonych od siebie ramką dystansową i wypełnionych zazwyczaj suchym powietrzem lub gazem szlachetnym to – pakiet szybowy. Ma on ogromny wpływ na parametry termoizolacyjności. Przeszklenie to przecież około 70% powierzchni okna. Najpopularniejsze obecnie okna wyposażone są w dwie lub trzy szyby. Jednak obecnie użytkownicy stawiający nowe budynki, muszą zgodnie z obowiązującymi od 2021 roku Warunkami Technicznymi, montować okna minimum 3-szybowe, których współczynnik przenikania ciepła Uw nie jest większy niż 1,1 w/m2K.
Producenci poszli jednak nieco dalej i dla najbardziej wymagających klientów, produkowane są okna 4-szybowe.
Nawiewnik
Jest to dodatkowa opcja w wielu modelach. W przypadku okien dachowych wyposażonych w nawiewnik, możliwe jest wentylowanie pomieszczenia przy szczelnie zamkniętym oknie i użytkownik nie musi się martwić, że pod jego nieobecność, spadnie deszcz i zaleje poddasze. Jest to szczególnie przydatne w przypadku łazienki czy pralni, ale przydaje się tak naprawdę w każdym pomieszczeniu.
Parametry okna dachowego
Współczynnik przenikania ciepła Uw
Współczynnik przenikania ciepła informuje o tym, jak okno chroni przed przenikaniem ciepła. Od 2021 roku według obowiązujących Warunków Technicznych, takim minimum są okna o współczynniku Uw na poziomie nie większym niż 1,1 W/(m²K). Im niższy jest współczynnik przenikania ciepła, tym okno jest cieplejsze. Producenci od dawna oferują okna o znacznie niższym Uw niż 1,1 /(m²K). Na współczynnik przenikania ciepła okna decydujący wpływ ma:
- pakiet szybowy, który stanowi większą część powierzchni okna (bliżej pojęciem zajmiemy się w dalszej części artykułu)
- stolarka okienna – im profile są grubsze tym okno będzie cieplejsze
Jednak tak naprawdę, nawet najlepsze parametry nie uchronią przed ucieczką ciepła, jeśli okno dachowe będzie nieodpowiednio zamontowane w połaci dachu. Dlatego do montażu okien o bardzo dobrych parametrach, producenci oferują ciepłe kołnierze oraz dodatkowe zestawy izolacyjne i docieplające, uszczelniające przestrzenie między ścianą i ościeżnicą.
Klasa wodoszczelności
Jest to ciśnienie z jakim woda napiera na okno. Dobre okno dachowe powinno mieć klasę wodoszczelności na poziomie 900-100 Pa. Wzorcowa wartość to 1200-1250 Pa. Szczelność okna zależy od rodzaju uszczelek, sposobu okuwania oraz od sztywności stolarki (im bardziej okno jest wzmocnione, tym lepsza będzie jego szczelność).
Dźwiękochłonność Rw
Izolacyjność dźwiękowa czyli dźwiękochłonność, wyrażana w decybelach (dB), określa możliwość pochłaniania dźwięków, drgań i wibracji przez ściany, drzwi, okna, podłogi. Im jest na wyższym poziomie, tym lepiej, bo oznacza to, że bariera dla hałasu jest większa.
Producenci, mając na uwadze obecne czasy, hałas uliczny, ilość różnorodnych dźwięków za oknem, stworzyli okna dachowe dźwiękoszczelne, które chronią przed odgłosami świata zewnętrznego. Dźwiękochłonność ma ogromne znaczenie w przypadku okien na poddaszach domów położonych w centrum miasta, gdzie chaos uliczny panuje i w dzień i w nocy.
Dodatkowo niektóre modele okien, wyposażone są w pakiet wyciszania deszczu i doskonale sprawdzają się w sypialniach i pokojach dziecięcych.
Przepuszczalność powietrza
Jest to określenie ilości powietrza jaka przeniknie przez stolarkę okienną. Przepuszczalność powietrza wyrażana jest poprzez klasy od 1 do 4, gdzie poziom 4 charakteryzuje najbardziej szczelne okna.
Parametry szyby
Współczynnik przenikania szyby Ug
Jest to jeden z parametrów, który opisuje właściwości szyb zespolonych. Współczynnik przenikania szyby określa ilość ciepła, która przenika przez szybę o wielkości 1m2 w jednostce czasu, przy różnicy temperatur 1K. Czyli najprościej tłumacząc, ile ciepła ucieka przez szybę z pomieszczenia. Im niższa wartość Ug tym okno jest cieplejsze.
O wartości współczynnika przenikania ciepła pakietu szybowego decyduje ilość szyb, gaz szlachetny wypełniający komory oraz rodzaj ramki dystansowej.
Współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej g (solar factor)
Parametr ten określa, jaka część energii promieniowania słonecznego padającego na szybę zostaje przepuszczona do wnętrza pomieszczenia. Współczynnik całkowitej przepuszczalności energii słonecznej to stosunek całkowitej przepuszczalności energii szyby do padającej na nią energii słonecznej (w zakresie od 300 nanometrów do 2500 nanometrów). Im wyższą wartość ma ten parametr, tym więcej ciepła słonecznego dostanie się do wnętrza. Zimą jest to bardzo korzystne, ponieważ promienie słoneczne dogrzewają pomieszczenie. Latem już niekoniecznie, gdyż w upalne dni może podnosić temperaturę na poddaszu. Jednak są i na to sposoby. Aby ograniczyć nagrzewanie się pomieszczenia warto założyć markizę na okna dachowe, która zatrzymuje promienie słoneczne zanim te dotrą do szyby.
Współczynnik przepuszczalności światła Lt
Współczynnik przepuszczalności światła określa jaki procent światła widzialnego zostanie wpuszczona do wnętrza przez szybę, a więc jaki stopień nasłonecznienia zapewnia okno. Wartość Lt podawana jest w procentach i im jest wyższa, tym jaśniej będzie w pomieszczeniu.
Ramka dystansowa
Ramka dystansowa rozdziela po obwodzie dwie sąsiadujące szyby w pakiecie szybowym.
Zwykłe ramki dystansowe wykonane są z tworzywa zimnego takiego jak aluminium lub stal, które przewodzą zimno szybciej niż te wykonane z tworzyw sztucznych lub ze stali nierdzewnej połączonej z tworzywami. Ciepła ramka dystansowa ogranicza mostki cieplne, minimalizuje kondensację pary wodnej na obrzeżach szyby oraz na profilach drewnianych, co znacząco podnosi trwałość drewna.
Ilość komór i gaz szlachetny
Przestrzeń w pakiecie szybowym, która znajduje się pomiędzy dwoma szybami, nazywana jest komorą. W zależności od ilości szyb, okna dachowe mogą być jednokomorowe (2 szyby), dwukomorowe (3 szyby) a nawet trzykomorowe (4 szyby). Komory wypełnione są suchym powietrzem a najczęściej skuteczniejszym od niego aż o 30% gazem szlachetnym – przeważnie argonem. Skuteczniejszymi od argonu są krypton i ksenon. Poprzez zastosowanie gazu szlachetnego, można podnieść znacząco izolacyjność termiczną pakietu szybowego.
Powłoka łatwozmywalna
Specjalna powłoka, która ogranicza gromadzenie się zanieczyszczeń na szybie, przez co ułatwia utrzymanie jej w czystości. W pierwszym etapie powłoka łatwozmywalna reaguje z promieniami ultrafioletowymi naturalnego światła dziennego, rozkładając zanieczyszczenia organiczne. Druga część procesu ma miejsce, gdy po szkle spływa deszcz lub woda. Ponieważ szkło ma powłokę hydrofilową, woda zamiast kroplami spływa po powierzchni równą warstwą, zabierając ze sobą zanieczyszczenia. W porównaniu ze zwykłym szkłem, wysycha ona bardzo szybko, a woda nie pozostawia zacieków.
Powłoka antyroszeniowa
Pozwala skutecznie wyeliminować zjawisko „zaparowanych okien”. Jest to znaczące w przypadku okien z pakietem 3-szybowym, które przepuszczają na zewnątrz minimalną ilość ciepła a ich zewnętrzna tafla pozostaje chłodna. Może pojawić się wtedy problem ze skraplającą się parą wodną. Powłoka antyroszeniowa eliminuje ten problem.
Szyby
Szyby zespolone w danym pakiecie mogą być różne:
- energooszczędna – najczęściej pokryta powłoką metali szlachetnych, nie pozwala aby ciepło wydostało się na zewnątrz
- dźwiękoszczelna – pokryta specjalną folią dzięki czemu redukuje hałas dostający się przez zamknięte okna
- hartowana – kilkakrotnie bardziej wytrzymała na uszkodzenia mechaniczne i wahania temperatur niż zwykła szyba, a do tego, nawet jeśli ulegnie uszkodzeniu to rozpada się na drobne kawałki
- przeciwsłoneczna – redukuje przenikanie światła, jest przyciemniona,
- bezpieczna – laminowana (klejona) dzięki czemu jest bardziej odporna na uderzenia, a po uderzeniu popęka, ale nie rozpadnie się
- ornamentowa – daje efekt okna pokrytego szronem, bardzo sprawdza się na przykład w łazienkach gdzie szczególnie ważne jest zachowanie intymności
Kołnierz uszczelniający
Jest niezbędnym elementem montażu okna dachowego. Miejsce, w którym okno styka się z dachem jest potencjalnym źródłem problemów, dlatego kołnierz uszczelniający pełni bardzo ważne funkcje takie jak szczelność, ciepło, estetyka. Musi być on również dobrany odpowiednio do pokrycia dachowego. Inny kołnierz będzie do papy a inny do dachówki. Jaki kołnierz uszczelniający jest potrzebny do montażu?
Dostępność dodatków do okien dachowych
Decydując jakiego producenta okna dachowe kupimy, bardzo istotne jest również aby sprawdzić jak wygląda dostępność dodatków do tych okien i jaka jest ich cena. Bardzo często okazuje się że dodatki do okien niektórych marek są mniej dostępne lub o wiele droższe niż do okien dachowych o podobnych parametrach i zbliżonych cenowo. Z czasem bowiem będzie trzeba wyposażyć okna w rolety zaciemniające, markizy na okna dachowe czy moskitiery.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniego okna dachowego to kluczowa decyzja, która wpłynie na komfort i energooszczędność w domu. Warto zwrócić uwagę na parametry takie jak rozmiar, materiał ramy, izolacyjność termiczną i akustyczną, rodzaj szyby, system wentylacji oraz sposób otwierania. Odpowiedni wybór pozwoli nie tylko poprawić funkcjonalność pomieszczeń na poddaszu, ale także zminimalizować koszty ogrzewania i utrzymać wysoki komfort termiczny przez cały rok